قلعه اربونی در ارمنستان(منشاء پیدایش شهر ایروان)

تاریخچه قلعه اربونی  Erebuni Castle in Armenia

قلعه اربونی که آرین برد هم نامیده می شود و به زبان ارمنی  به معنای قلعه خون است، یکی از قدیمی ترین قلعه های دنیای امروز است و قدمت آن به سال 782 قبل از میلاد برمی گردد و منشاء پیدایش شهر ایروان محسوب می شود. هر ساله سالگرد پیدایش و ساخت این شهر در ماه اکتبر جشن گرفته می شود و قدمت آن از تاریخ بنای قلعه اربونی تخمین زده می شود.  

پادشاه اورارتو، به نام ارگیشتی Arguishti موسس این قلعه بود مسئولیت گسترش قدرت و نفوذ اورارتایی در آسیای صغیر ، قفقاز و حتی آنچه در شمال سوریه امروزی وجود دارد را بر عهده داشت پادشاهان اریاتی مانند ارگوشی اول ، امیدوار بودند که قلعه هایی کاملاً جمع و جور و استراتژیک مانند اربونی بتواند محاصره های ارتش های بزرگ خارجی را مهار کند و از نفوذ آنها به داخل کشور اورارتین جلوگیری کند و پس از ساختن قلعه کتیبه ای از خود به جای گذاشت. در این کتیبه آمده است: " با سوگند به عظمت خدای خلدی، آرگیشتی ، پسر منوآ، این دژمستحکم را بنا کرد و برای بیان شکوه و عظمت بیاینیلی، آن را اربونی نام نهاد و هراسی در دل دشمنان خود انداخت. او همچنین می گوید: این زمین پیش از این بیابان بود و به عظمت خدای خلدی، آرگیشتی، پادشاه مقتدر و سلطان باینیلی و حاکم توشپاست. " گفته شده این قلعه را زندانیانی ساخته اند که در زمان فتوحات اسیر می شدند. براساس کتیبه های میخی که در اربونی و در ون ارمنستان یافت شد ، آرگوشیستی اول 6006 اسیر از هاتی و سوپانی را به اربونی آورد تا به مردم شهر کمک کند. (این امر به کتیبه های خط میخی در ون و همچنین آنهایی که توسط خاکبرداریهای اتحاد جماهیر شوروی یافت می شود در حالی که ارمنستان بخشی از اتحاد جماهیر شوروی بود اثبات شده است.) اگرچه قلعه و شهر مرفه باقی مانده است ، اما قدرت نظامی آرگوشیستی اول هرگز با جانشینان وی قابل مقایسه نیست بازدید از این قلعه زیبا با قیمتی مناسب از طریق تور ایروان و  تور ارمنستان ممکن است. درنگ نکنید!

این قلعه کلا به سه بخش اقتصادی، صنعتی و مذهبی تقسیم شده است. که هر کدام از آنها در یکی از اضلاع این قلعه قرار گرفته است. بخش مذهبی دارای معبد خدایان و دیوارهای نقاشی شده، است. معبد سوسی در غرب بنا قرار دارد.

در آن زمان این قلعه اهمیت استراتژیکی و نظامی زیادی داشت و پادگان مقتدری داشت.  دیوارهای این قلعه بر روی تپه ای به نام آرین برد ساخته شد که به رودخانه  آزات اشراف داشت و به دلایل نظامی و امنیتی از آن به عنوان محل دیده بانی استفاده می شد.در زمان سلسله اورارتو،  از این قلعه برای اهداف مختلفی استفاده شد. برخی از پادشاهان در آن سکنی گزیدند، برخی هم از آن به عنوان قلعه نظامی استفاده کردند.  اما زمان سلسله هخامنشی در ایران و فتوحات این سلسله، ارمنستان تسخیر شد و هخامنشیان این قلعه را تصرف کردند. علیرغم تصرف بخش زیادی از جمعیت و دارایی های آن به قلعه Teishebaini منتقل شد و قلعه اربونی زنده مانده و در حدود سال 585 قبل از میلاد توسط امپراتوری مسی اشغال شد. اربونی به دلیل موقعیت جغرافیایی اولیه ، بار دیگر تحت کنترل سلسله هخامنشیان پارسی (550-330 پیش از میلاد) بار دیگر به یک مرکز سیاسی پر رونق تبدیل شد. ایرانیان بازسازی های گسترده ای از این قلعه را انجام دادند و اربونی به پایتخت ساتراپی پارسی ارمنستان تبدیل شد. علیرغم اینکه قدرت پارسی به دلیل فتح اسکندر کبیر (r. 332-323 پیش از میلاد) در قرن چهارم پیش از میلاد فروپاشید ، قلعه اربونی همچنان در حال رشد بود برای بازدید از این قلعه می­توانید از طریق تور ارزان ارمنستان سفر نمایید.

معماری این قلعه و ساختار آن

از نظر معماری، این قلعه طرحی مثلثی شکل دارد  و از خشت، چوب و بازالت ساخته شده است. دورتادور آن را باروهای 10 تا 12 متری احاطه کرده است. پشت این باروها، بناهایی وجود دارد که با دیوارهایی از هم جدا شده اند علاوه براینکه هدف از ساخت این  قلعه،  حفاظت از مرزها بود،  مرکزی مذهبی هم محسوب می شد.   ارگیشتی در این قلعه، کاخ بزرگی برای خود ساخت و بعدها دیده شد که سالن های مختلف، معبد خدای خلدی و بنای نظامی هم وجود داشته است. روی دیوارهای آن، نقاشی های زیبایی هم می توان دید.در تالارهای این قلعه، ستون های بلندی به ردیف قرار داشت، در این تالار تصمیمات مهمی گرفته می شد،  دیوارهای آن منقش به نقاشی های رنگی بود، که جذابیت خاصی داشت و هنوز هم هنرمندان معاصر نتوانسته اند، آن را بازسازی کنند. در این نقاشی ها از رنگ های قرمز، آبی، زرد و قهوه ای استفاده شده بود. این نقاشی ها بیشتر در مورد شکار، کشاورزی،   دامپروری  و خدایان و حیوانات مقدس بود. اینها نشان دهنده میزان تمدن سلسله اورارتو بود.اربونی در تپه آرین برد واقع شده و فضایی نزدیک به 40 هکتار را اشغال کرده است ، اربونی منظره فرماندهی کوه آرارات و دسترسی به دشت حاصلخیز آرارات را ارائه میدهد. ارگ اربونی نزدیک به 3 هکتار را اشغال می کند و توسط دیوارهای دفاعی احاطه شده - در قسمتهایی تا 15 متر ارتفاع و 3-4 متر عرض دارد اربونی از ورودی شرقی قابل دسترسی بود ، که نمای استراتژیک از دیوارهای دفاعی سه برد را ارائه می داد علاوه بر دشت آرارات. جاده اصلی منتهی به ارگ از شیب جنوب شرقی تپه به ارتفاع 2 متر بلند شد و در ورودی قلعه خاتمه یافت. دیوارهای ورودی شامل دو کتیبه میخی است:

موقعیت جغرافیایی قلعه

این قلعه در جنوب شرقی ایروان قراردارد و تنها 8 کیلومتر با میدان جمهوری ایروان فاصله دارد و به راحتی می توان در عرض چند دقیقه به قلعه رسید.

موزه قلعه اربونی

در این موزه نتایج حفاری های انجام شده در این قلعه، به نمایش گذاشته شده است. در این موزه، آثاری چون خط میخی، سلاح، کمربند، دستبند، جواهرات ساخته شده از طلا و نقره، ظروف برنز کارد و چنگال و موارد دیگر در معرض دید علاقمندان قرار گرفته است. این  موزه در سال 1968 ساخته شد و دولت ارمنستان در مارس سال 2003 این قلعه را به عنوان بنای باستانی ثبت کرد.

به عبارت دیگر:

اربونی یک قلعه و شهر اورارتویی بود که در بین منطقه نور آراش و ناحیه ورد آهسن در حومه ایروان امروزی ارمنستان واقع شده بود و در بالای تپه آرین برد قرار داشت. به زبان ارمنی ، قلعه و باستان شناسی به "آرین برد" یا "قلعه خون" معروف است و نام این قلعه در کلمه "ایروان" که پایتخت ارمنستان است ماندگار است. اولین بار در دوره سلطنت آرگوشیستی اول (حدود 786-764 پیش از میلاد) ساخته شده در حدود سال 782 قبل از میلاد - حدود 20 سال قبل از تأسیس روم - اربونی به طور معمول توسط مورخان و باستان شناسان به عنوان یکی از قدرتمندترین و چشمگیرترین ساختارهای اورارتویی در سال توصیف شده است. اربونی به اقامتگاه اصلی خاندان سلطنتی اورارتویی بدل شد و به این ترتیب به عنوان حل و فصل اهمیت سیاسی و فرهنگی در خاور نزدیک ظاهر شد. پس از فروپاشی دولت های اورارتین در اوایل قرن ششم پیش از میلاد ، اربونی بخش عمده ای از جمعیت و اهمیت خود را به عنوان پایتخت ساتراپی فارسی ارمنستان در زمان امپراتوری هخامنشیان در اواخر قرن 6 و اوایل 5 قبل از میلاد حفظ کرد. موقعیت استراتژیک آن بقای این شهر را به عنوان یک مرکز سیاسی و اداری در دوران پادشاهان مستقل ارمنی در دوران باستان تضمین کرده است ، و از زمان تأسیس تا کنون ، این مکان بطور مداوم سکونت داشته و با پیشرفت در شهر قرون وسطی و مدرن ایروان گسترش یافته است.

ساعات بازدید

همه روزه به جز دوشنبه ها و روزهای تعطیل   می توانید از ساعت 10:30 تا  16:30  ، از این مکان می توانید دیدن کنید.

  آدرس: ایروان،  خیابان اربونی، پلاک 38

Phone: +374 10 458207

هزینه ورودی : حداقل 7 هزار تومان ایران یا 1000 درام ارمنی  است.

فرصت را از دست ندهید و از طریق تور لحظه آخری ارمنستان  با قیمتی مناسب به این مکان زیبا سفر نمایید.